تاب آوری
تعریف تاب آوری
گارمزی و ماستن (1991) تاب آوری را « یک فرایند، توانایی یا پیامد سازگاری موفقیت آمیز با شرایط تهدیدکننده»، تعریف نموده اند. به بیان دیگر تاب آوری، سازگاری مثبت در واکنش به شرایط ناگوار است (والر، 2001).
البته تاب آوری تنها پایداری در برابر آسیب ها یا شرایط تهدید کننده نیست و حالتی انفعالی در رویارویی با شرایط خطرناک نمی باشد، بلکه شرکت فعال و سازنده در محیط پیرامونی خود است.
می توان گفت تاب آوری، توانمندی فرد در برابر تعادل زیستی – روانی، در شرایط خطرناک است ( کانر و دیویدسون، 2003)، افزون بر این پژوهشگران بر این باورند که تاب آوری نوعی ترمیم خود با پیامدهای مثبت هیجانی، عاطفی و شناختی است (گارمزی، 1991).
ماستن، (2001) باور داشت که تاب آوری، بازگشت به تعادل اولیه یا رسیدن به تعادل سطح بالاتر ( در شرایط تهدیدکننده) است و از این رو سازگاری موفق در زندگی را فراهم می کند ( 1).
برخی فواید تاب آور بودن
در تحقیقی که توسط شاکری نیا و محمدپور (1389) انجام شد، مشخص شد پرستارانی که از تاب آوری بالاتری برخوردارند کمتر دچار استرس های شغلی می شوند.
در تحقیق گیلسپاری نیز این نتیجه حاصل شد که امید، خودشایستگی، سازگاری، کنترل و ظرفیت با تاب آوری رابطه مثبت آماری دارد (2).
تاب آوری می تواند از طریق تقویت حرمت خود به عنوان مکانیسم واسطه ای به انطباق پذیری مثبت منتهی شود، و علاوه بر این، بسیاری دیگر از تبیین ها، یادآوری می کنند که در صورت ضعف سازه تاب آوری، حرمت خود تضعیف، و فرایند مقابله با تجربه های منفی، ناکارآمد می شوند ( 4).
نتیجه تحقیق سامانی و همکاران (1386)، نشان داد که تاب آوری با تاثیر بر نوع احساس ها و هیجان های فرد، نگرش مثبت و در نتیجه رضایت از زندگی را در پی دارد. پاره ای از تحقیقات خارجی از جمله آنتونوسکی (1987) و لازاروس (2004) نیز همین نتیجه را نشان داده اند. به بیان دیگر نخستین اثر ارتقاء توانمندی های فرد در زمینه تاب آوری، کاهش مشکلات روانی و هیجانی، افزایش میزان سلامت روانی و در نتیجه افزایش میزان رضایتمندی فرد از زندگی خواهد بود (1).
در عین حال کامپفر به این نکته نیز اشاره می نماید که سازگاری مثبت با زندگی، هم می تواند پیامد تاب آوری به شمار رود و هم به عنوان پیش آیند، سطح بالاتری از تاب آوری را سبب شود. وی این مساله را ناشی از پیچیدگی تعریف و نگاه فرآیندی به تاب آوری می داند (1).
ادامه مطلب ...